Legionella przepisy i normy prawne
Legionella to bakterie, które mogą wywołać Legionellozę. W środowisku naturalnym występuje w wodach powierzchniowych, ale można je również spotkać w instalacjach wodnych w budynkach. Częsty problem występowania bakterii Legionella w instalacji powoduje, że wielu dyrektorów, managerów czy kierowników technicznych w sieci szuka informacji na temat obowiązujących norm prawnych i metod zwalczania Legionelli. Jakie więc w Polsce są dopuszczalne ilości tych bakterii w wodzie? Kto ma obowiązek badać wodę i jak często należy to robić? Odpowiedzi na te pytania znajdują się poniżej.
Legionella rozporządzenie – prawo w Polsce
Normy dotyczące ilości Legionelli w wodzie w Polsce reguluje Rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi wydane 7 grudnia 2017 roku. Określa ono dokładnie jakie maksymalne ilości bakterii mogą znajdować się w instalacjach wodnych, aby nie stwarzały zagrożenia dla ludzi. Rozporządzenie wskazuje również jakie obiekty są zobligowane do przeprowadzania badań wody pod kątem obecności bakterii Legionella.
Według rozporządzenia woda jest bezpieczna dla ludzi, jeśli jest wolna od mikroorganizmów chorobotwórczych i pasożytów w liczbie stanowiącej potencjalne zagrożenie dla zdrowia ludzkiego, wszelkich substancji w stężeniach stanowiących potencjalne zagrożenie dla zdrowia ludzkiego oraz nie wskazuje agresywnych właściwości korozyjnych i spełnia podstawowe wymagania mikrobiologiczne oraz podstawowe wymagania chemiczne [1].
Wymogi dla szpitali w walce z Legionellą
Według wspomnianego wyżej rozporządzenia szpitale, a także wszystkie inne obiekty lecznicze wykonujące stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne są zobowiązane do badania wody 2 razy w ciągu roku, jeżeli liczba bakterii Legionella nie przekracza wartości dopuszczalnych. Organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej w ramach monitoringu jakości wody kontrolują czy w wodzie nie znajdują się bakterie Legionella.
W obiektach, w których przebywają pacjenci o obniżonej odporności, w tym objęci leczeniem immunosupresyjnym, ilość pałeczek Legionella sp. w badanej wodzie powinna wynosić mniej niż 50/1000 ml.
Wymogi dla hoteli w walce z Legionellą
Hotele, szkoły, baseny, akademiki oraz inne obiekty zobligowane do przeprowadzania badań według przepisów prawa powinny sprawdzać jakość wody 1 raz w roku. W tego typu obiektach normy występowania bakterii Legionella określają maksymalne stężenie 100 jednostek na 100 ml. Jeżeli w kolejnych badaniach w odstępach rocznych stwierdzono <100 jtk/100 ml następne badanie Legionelii można wykonać po 3 latach.
Legionella przepisy – procedury postępowania
Kiedy liczba jednostek bakterii w 100 ml jest mniejsza niż 100 lub 50jtk/1000ml*, zagrożenie nie występuje lub jest ono bardzo znikome.
Należy jednak pamiętać, że wystąpienie nawet znikomej ilości bakterii świadczy o tym, że znajdują one warunki do rozwoju. Bez podjęcia działań w punkcie, w którym odnotowaliśmy kilka kolonii w krótkim czasie bakterie mogą namnożyć się do kilkuset.
Miejsca pobierania próbek według przepisów prawnych
W rozporządzeniu wymieniono 4 lokalizacje, z których należy poprać próbkę wody do badania. Zlokalizowane one zostały w:
- najbliższym punkcie czerpalnym lub wypływie ze zbiornika ciepłej wody,
- punkcie czerpalny najdalej położony od zbiornika ciepłej wody,
- miejscu powrotu wody do podgrzewacza,
- wybranych punktach pośrednich, których liczba zależy od wielkości systemu.
Legionella przepisy – skażenie instalacji
W przypadku przekroczeń, w których:
- wyniki mieszczą się w przedziale 101-1000/100ml lub 51-100/1000ml* sieć zostaje uznana za skolonizowaną przez pałeczki Legionella, a skażenie wody za średnie. Należy podjąć działania naprawcze jak np. przegląd sieci i powtórzyć badanie po 4 tygodniach. Jeżeli po 4 tygodniach wyniki nie uległy poprawie, należy przeprowadzić dezynfekcję i powtórzyć badanie po 1 tygodniu od podjętych działań. Gdy wyniki będą spełniały wymagania stawiane przez Rozporządzenie następne badanie należy wykonać za rok.
- wyniki mieszczą się w przedziale 1001-10000/100ml lub 101-1000/1000ml* skażenie określa się mianem wysokiego i zostaje wydany zakaz korzystania z prysznica. Należy podjąć działania interwencyjne (czyszczenie i dezynfekcja) i powtórzyć badania po tygodniu. Jeżeli badanie wskaże, że woda spełnia wymogi rozporządzenia, badanie powtarza się po 3 miesiącach.
- Wyniki przekraczają 10000/100ml lub 1000/1000ml* skażenie ocenia się na bardzo wysokie. Następuje wyłączenie z eksploatacji WSZYSTKICH urządzeń zasilanych przez ciepłą wodę użytkową. Należy podjąć działania interwencyjne (czyszczenie i dezynfekcja) i powtórzyć badania po tygodniu. Jeżeli badanie wskaże, że woda spełnia wymogi rozporządzenia, badanie powtarza się po 3 miesiącach.
*Dla obiektów, w których przebywają pacjenci z obniżoną odpornością w tym poddawani terapii immunosupresyjnej.
Kiedy potrzebna jest dezynfekcja?
Oprócz wyżej wymienionych przypadków, gdzie należy przeprowadzić dezynfekcję, rozporządzenie przewiduję jeszcze 3 sytuacje, kiedy jest to również konieczne. Należy podjąć takie czynności, gdy:
- instalacja wodociągowa była wyłączona dłużej niż 1 miesiąc,
- instalacja lub jej część została zmieniona lub przez konserwacje mogła zostać zanieczyszczona;
- w instalacji wodociągowej, w budynku gdzie przebywają ludzie wystąpiło podejrzenie lub stwierdzono zachorowanie na legionellozę.
W najbliższym czasie planujemy zainstalować następne urządzenie Bifipro na drugiej strefie instalacji ciepłęj wody.Wiesław Malicki
Wiceprezes Zarządu Mazowiecki Szpital Bródnowski
W imieniu Towarzystwa Inżynierii Medycznej serdecznie polecam system Bifipro do zwalczania bakterii Legionella.Józef Biernat
Prezes Towarzystwa Inżynierii Medycznej
Bifipro – skuteczna technologia
Jeśli szukają Państwo technologii, która pozwoli usunąć Legionellę z instalacji wodnej i zapewni bezpieczeństwo wszystkim użytkownikom, zapraszamy do kontaktu. Bifipro wykorzystują renomowane obiekty w Polsce, takie jak hotel Arłamów, Novotel City, Instytut Gruźlicy i Chorób Płuc oraz Instytut Matki i Dziecka w Warszawie. Warto poznać wszystkie referencje pokazujące różne historie walki z Legionellą. Posiadamy atest Państwowego Zakładu Higieny, a także wszystkie inne potrzebne zezwolenia. Technologia Bifipro znajduje się również na liście produktów biobójczych! Zawsze pamiętaj, aby sprawdzić tę listę przed zakupem urządzenia.
Kontakt
Legionella przepisy i normy – nie wszystko jest dla Ciebie jasne? Skonsultuj swój przypadek z naszym doradcą za darmo!
Pomożemy Państwu od początku. Przygotujemy harmonogram działań, dobierzemy urządzenie i kompleksowo zajmiemy się zwalczaniem bakterii Legionella. Dodatkowo możęmy zająć się zlecaniem badania wody i przesyłać Państwu gotowe raporty w połączeniu z danymi z monitoringu działania urządzenia. W ramach umowy co kilka miesięcy dokonujemy konserwacji urządzenia, więc nie muszą Państwo martwić się czy wszystko działa poprawnie. W trudniejszych przypadkach pomagamy również poprawnie wykonywać płukanie instalacji, a także szkolimy personel odpowiedzialny za to zadanie.
Zaufaj nam, bo wiemy, jakie działania należy podjąć na każdym etapie procesu walki z Legionellą!
Specjalista ds. Technologii – Bartosz Korwin